29 Mart 2021, Ayse Ökten ve Samed Küçükikiz
Türkiye’nin son yıllardaki performansı enflasyon geçmişi olan birçok ülke arasında oldukça kötü olup, bu dertten bir türlü kurtulamadığımızı sergilemektedir.
Enflasyon ile mücadele öncelikle Merkez Bankasının para politikaları aracıyla gerçekleştirilebilir. Onun dışındaki etkenler, mesela petrol ve enerji fiyatlarındaki değişimler ikinci planda kalmaktadır. Aşağıdaki grafiklerde Merkez Bankası politika faizi ile enflasyon arasındaki ilişkiyi birçok ülke için görüntüledik (veri).
Enflasyonu dizginlemenin yolu bu faizlerin doğru şekilde belirlenmesi, gelecek para politikaları hakkındaki beklentilerin düzgün yönlendirilmesi ve ileriye yönelik risklerin minimize edilmesiyle gerçekleşebilir. Grafiklerden açıkça görülen enflasyon ve faiz dalgalanmaları, bir anlamda Türkiye para politikasındaki belirsizlikleri ve risk faktörlerini sergilemektedir.
Enflasyon ve para politikasındaki belirsizliklerin kendini gösterdiği başka bir ölçek döviz kurudur. Genel olarak bir ülkede enflasyon varsa o ülkenin parasının değer kaybetmesi beklenir. Aşağıdaki grafiklerde TÜFE’deki artış, yani enflasyon oranı ile dolar kurundaki değişimi birkaç ülke için sergiliyoruz. Son yıllarda Türk Lirasının dolara karşı olan değer kaybı enflasyonun üstünde seyretmektedir. Benzeri bir grafik Brezilya için de geçerlidir. Bunun altında para politikasındaki belirsizliklerin rol oynuyor olması ihtimali yüksektir.
Sonuç olarak Türkiye, aşağıdaki grafikten de açıkça görülebileceği gibi, enflasyon ile mücadelede başarısız olan nadir ülkelerdendir.
