2022’nin Özeti Bu blogda 2022 yılında Türkiye’nin ekonomik performansının dünyadaki ülkeler ile kısa bir karşılaştırmasını sunuyoruz. 10 Mayıs 2023
Neden Dış Ticaret Açığımız Arttı? 2022 yılında dış ticaret açığı 109 milyar dolar ile 2013 sonrası mevcut olan dış ticaret istatistikleri verisinde en yüksek değerine ulaşmıştır. Bunun arkasındaki sebepleri araştırıyoruz. 16 Nisan 2023
Ekonomik Verilerin Kafa Karıştırması Ülkeler arası GSYH karşılaştırmaları dolar bazında mı yoksa satın alma gücü paritesi kullanarak mi yapılmalı? 21 Mart 2023
Arjantin – Türkiye Bu blogda Türkiye ve Arjantin ekonomilerini karşılaştırıyoruz. 18 Ocak 2023
2023’e Girerken Yılın son günlerinde, bu aralar çok sık konu olan, paramızı nereye yatırmalıyız konusunda bir özet yapmak istedik. Tabi geleceği bilmek çok zor ama geçmişi özetlemek mümkün. 26 Aralık 2022
Yine Enflasyon Bu blogda son üç yıldaki aylık enflasyon değerlerini inceliyoruz. 18 Aralık 2022
Bölgesel Gelir Bu blog’da Türkiye’nin diğer bölgelerindeki değişiminin İstanbul ile karşılaştırmasını yapacağız. Acaba daha fakir bölgelerin gelirleri zaman içinde İstanbul’daki gelir seviyesine yaklaşmış mı onu anlamak istiyoruz. 15 Kasım 2022
Enflasyon-TÜFE-ÜFE Ağustos 2022 tarihinde, TÜFE ve ÜFE değerleri Türkiye’de %80 ve %120 civarındayken; dünyadaki bir çok ülkede (Arjantin hariç) TÜFE %20’nin, ÜFE ise %40’ın altında seyretmektedir. 23 Ekim 2022
Gelir Dağılımı Geliri en yüksek %10’luk dilimde olan hanehalkının toplam gelirden aldığı pay 2013’de %30.3 iken 2020 de %31.5’e çıkmıştır. Geliri en düşük %10’luk dilimde olan hanehalkının toplam gelirden aldığı pay ise 2013’de %2,4’den 2020’de %2,3’e düşmüştür. 2 Ekim 2022
2022 2. Çeyrek Türkiye’de GSYH 2022’nin ikinci çeyreğinde %7.6 büyümüştür. Bu veri GSYH’nin TL üstünden, ama enflasyondan arındırılmış reel halidir. Aynı dönemde sanayi üretim endeksi de %10.5 artmış bulunmaktadır. 1 Eylül 2022
Beklentiler, Sanayi Üretimi ve PMI 2021 Eylül’de 113.3 olan Reel Sektör Güven Endeksi 2022 Temmuz’da 102.5’e gerilemiştir. Aynı dönemde Tüketici Güven Endeksi ise 79.6’dan 68.5’e gerilemiştir. 18 Ağustos 2022
Borsa-Dolar-Enflasyon Haziran 2022’de yıllık tüketici fiyatları (TÜFE) %78, üretici fiyatları (ÜFE) %138 artmış, enflasyon ulaşımda %123, gıda ve içecekte %94 seviyelerine ulaşmıştır. 10 Temmuz 2022
Borç Stoku 2022 Mayıs ayında Merkezi Yönetimin borç stoku 3 trilyon 363 milyar olmuştur. Bunun 1 trilyon kadarı TL cinsinden 2 trilyon 276 milyarı da döviz cinsindendir. GSYH ile olan oranına bakacak olursak 2022 1. çeyrekte %37.4 seviyesindedir. 27 Haziran 2022
2022 1.Çeyrek İstihdam 2022’nin 1. çeyreğinde erkeklerde istihdam oranı %63.9, kadınlarda %29.5 olmuştur. Bu gelişmeler ile kadın istihdam oranı 2018’deki seviyelerine geri gelmiş olmakla birlikte, erkek istihdam oranı halen 2018 değerinin altında seyretmektedir. 13 Haziran 2022
2022 1. Çeyrek Türkiye’de GSYH 2022’nin ilk çeyreğinde %7,3 büyümüştür. Bu veri GSYH’nin TL üstünden, ama enflasyondan arındırılmış reel halidir. Benzer şekilde, sanayi üretim endeksi de bu dönemde %10.2 artmış bulunmaktadır. 4 Haziran 2022
Nisan 2022-Enflasyon Nisan ayında TÜİK tarafından yayımlanan bilgilere göre yıllık enflasyon %70 seviyesine ulaşmıştır. Enflasyonda başı çeken kategoriler %106 ile ulaşım, %89 ile gıda-içecek olmuştur. Ayrıca bölgeler arasında ciddi boyutlarda enflasyon farklılıkları gözlenmektedir. Örneğin, Kastamonu-Çankırı-Sinop bölgesinde enflasyon %80.4 olurken İstanbul’daki enflasyon %63.4 değerindedir. 7 Mayıs 2022
Asgari Ücret 2021-2022 yılları arasında net asgari ücret 2825 TL’den 4253 TL’ye çıkartılmış, yani %50 artış kaydetmiştir. Enflasyondaki artış daha yüksek olduğu icin 2021’de yıl içinde reel asgari ücret %28’lik bir düşüş kaydetmiştir. 15 Nisan 2022
2021 Büyüme Son açıklanan verilere göre Türkiye’de GSYH 2021 son çeyrekte %9.1 büyümüştür. Böylece GSYH daki yıllık büyüme %11 olmuştur. 6 Mart 2022
Dünyada Konut Fiyatları Son yıllarda konut fiyatları dünyanın birçok ülkesinde enflasyonun üstünde artış göstermiş durumdadır. Mesela, 2020 3. Çeyrek-2021 3. Çeyrek arasında Türkiye’de nominal konut fiyatları %33.2, Rusya’da %22.7, Amerika’da %18.4 artmıştır. 19 Şubat 2022
Dış Ticaret Ne Durumda? Türk lirası 2013 yılından beri değer kaybetmektedir. Peki bu dönemde ithalat, ihracat ve dış ticaret açığımızda ne tür gelişmeler olmuştur? 7 Şubat 2022
Yine Enflasyon: 2003’den 2018 yılına kadar ortalama %8.4 olan yıllık enflasyon 2021’i yıllık %36 seviyesine ulaşarak kapatmış bulunmaktadır. 14 Ocak 2022
2022’ye girerken: Türkiye 2022’ye girerken enflasyonla mücadelede hiç bilinmeyen bir taktik deneniyor. Enflasyon 2021 Kasım ayında yıllık %21.3 seviyesine ulaşmışken, Merkez Bankası faizleri (TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi) Eylül ayından beri hızla düşürmeye devam ediyor. 19 Aralık 2021
Son 4 Sene: Enflasyon-Konut-Dolar-Borsa: Bu blogda son dört senede yaşanan enflasyon, konut fiyatlarındaki artışlar, ve borsa hareketlerine yakından ve tek tek bakmaya karar verdik. 8 Aralık 2021
Büyüme Trendi ve GSYH Bileşenleri: Türkiye’nin son yıllardaki büyümesini bir “potansiyel” büyüme ile karşılaştırmak istesek bunu nasıl yapabiliriz? 29 Kasım 2021
Enflasyon: 2021 Eylül ayında Türkiye’deki tüketiciler yine yüksek enflasyona maruz kalmıştır. 2020 Eylül ayına kıyasla gıda ve içecekler %28.7 ile en hızla artış gösteren kategori olmuştur. 2 Kasım 2021
2021 İkinci Çeyrek Ekonomi: Son bilgiler ile güncelleştirdiğimiz ekonomik verilere göre 2021’nin ikinci çeyreğinde Türkiye’de yıllık GSYH %21.7 büyüme göstermiştir. 7 Ekim 2021
Mali Sürdürülebilirlik: Kamu borcunun sürdürülebilirliğindeki eksiklikler (primary balance sustainability gap) kavramını araştırdığımız bu blogda 2017’deki faiz dışı bütçe oranın mali sürdürülebilirliği sağlayacak seviyeden %2.5 daha yüksek olduğunu görmekteyiz. 24 Eylül 2021
2021 Enflasyon: COVID-19 sonrası, dünyanın birçok ülkesinde enflasyonda artış görülmeye başlamıştır. Diğer ülkelerdeki bu gelişmelerle karşılaştıracak olursak, Türkiye’deki enflasyon oranının dünyadaki birçok ülkeye göre çok yüksek seviyede olduğunu gözleyebiliriz. 10 Eylül 2021
İşgücü Piyasalarındaki Bölgesel Farklılıklar: Türkiye’nin değişik bölgeleri arasında işgücüne katılım, işsizlik ve istihdam oranlarında ciddi farklılıklar mevcuttur. Bu blogda kadın ve erkeklerin işgücüne katılım ve işsizlik oranları Türkiye’nin 7 bölgesinde 2014-2020 yılları için sergilenmiştir. 16 Ağustos 2021
Sektörel Verimlilik: 1990’lardan beri Türkiye’de sektörler bazında üretkenliğin nasıl seyretmiş olduğunu merak ettik. Finans sektöründe 1990-2018 yılları arasında %179 oranında bir artış olduğunu görüyoruz. Bu artışı, ulaşım %122; imalat %116; tarım %106 ve inşaat sektörü ise %94 ile takip etmektedir. 22 Temmuz 2021
1950’den beri Türkiye Ekonomisi: Türkiye’nin uzun dönemdeki ekonomik büyümesini Solow büyüme modelinin çerçevesinde anlamaya çalışmak ilginç birtakım gözlemlere yol açmaktadır. 11 Temmuz 2021
Sektörler: 2020 yılında Türkiye’de GSYH %1.8 oranında büyüme göstermiştir. Bu dönemde imalat sanayi %2.1 büyürken, inşaat sektörü %3.5, perakende-konaklama ve ulaşım sektörleri %4.3 daralmıştır. 1 Temmuz 2021
Kadın işgücü: Türkiye’nin uzun dönemde büyümesine katkı yapabilecek önemli unsurlardan birisi kadınların işgücüne katılımındaki artış olacaktır. 2018 yılında Türkiye’de kadınların işgücüne katılımı %38 ile 29 ülkeden çok daha düşük bir seviyededir. 20 Haziran 2021
2021 1. çeyrek Büyüme: Türkiye’de son açıklanan bilgilere göre GSYH 2021’in birinci çeyreğinde %7 büyümüştür. Bu büyümenin sektörlere dağılımını ve ülkeler arası karşılaştırmasını grafikler ile inceliyoruz. 3 Haziran 2021
2020 Büyüme: 2020 Pandemisi dünyanın birçok ülkesinde GSYH’da daralmaya sebep olurken Türkiye’de %1.8 büyüme gözlenmiştir. Bu büyümenin detaylarını inceliyoruz. 28 Mayıs 2021
Sürdürülebilir Büyüme II: Dünya Ekonomik Forumu yayımladıkları Küresel Rekabetçilik Endeksini tanımlarken ekonomik araştırmalar sonucunda Toplam Faktör Verimliliği artışına katkıda bulunduğu düşünülen bileşimleri seçtiklerini belirtmektedir. Bu blogda bu bileşimleri gözden geçiriyoruz. 12 Mayıs 2021
Sürdürülebilir Büyüme: Türkiye’nin TFV’de sürdürülebilir bir artış sağlayabilmesi için yapması gereken atılımlar arasında önemli yer alan eğitim ve AR&GE yatırımlarını inceliyoruz. 21 Nisan 2021
Enflasyon, Enflasyon: Türkiye’nin son yıllardaki performansı enflasyon geçmişi olan birçok ülke arasında oldukça kötü olup, bu dertten bir türlü kurtulamadığımızı sergilemektedir. 29 Mart 2021
Kamu Sektöründe 2020’de Ne Oldu?: COVID-19 dünyadaki birçok ülkede devlet gelirlerinde düşüşe, devlet harcamalarında ise artışa sebep olmuş, dolayısı ile devlet borç stoklarında ciddi yükselmeler gözlenmiştir. Değişik ülkelerdeki merkezi yönetim borç stoklarının GSYH’ya oranlarını inceliyoruz. 14 Mart 2021
Kriz Karşılaştırmaları: 2020 Covid krizi birçok açıdan önceki krizlere hiç benzemiyor. Krizleri karşılaştırmayı kolaylaştırmak açısından son yıllarda Türkiye’de yaşanan son üç krizin başında itibaren nasıl geliştiğini inceliyoruz. 3 Mart 2021
Büyüme nereden geliyor?: Türkiye’nin 2020 yılında dünyada nadir büyüyen ülkelerden biri olmuş, hatta bu büyüme çalışma saatlerindeki yüksek düşüşe rağmen gerçekleşmiştir. Bunun arkasında yatan faktörleri, özellikle emek verimliliğini inceliyoruz. 19 Şubat 2021
İşsizlik mi İş Saati Kayıpları mı?: COVID-19 pandemisi ile birlikle, daha önce sıklıkla kullanılan birçok istihdam ölçüsü iş piyasasındaki durumu ve iş piyasasının ekonomi üstündeki etkisini anlatmakta yetersiz hale gelmiştir. 11 Şubat 2021
Doğrudan Yabancı Yatırım: Türkiye’nin DYY konusunda dünyadaki konumununu inceliyoruz. 2010-2019 yılları arasında İrlanda’ya GSYH’nın %22,1 kadar yabancı yatırım girerken Türkiye için bu miktar %1,5’tir. 3 Şubat 2021
Dolar, TL ve….: Yurt içinde yaşayanların yabancı para mevduatları, yabacıların TL’ye olan talebi ve kur dalgalanmaları. 21 Ocak 2021
Gelir Dagilimi: 2021’in ilk blogunda Gini katsayısı kullanarak Türkiye’deki gelir dağılımını inceliyoruz. 5 Ocak 2021
COVID-19 ve Ekonomi-II: Bu konudaki ilk bloğumuzu yazalı 3 ay geçmiş. Maalesef Covid ölüm oranları bu dönem içinde hızlanmaya devam etmiş, 9 Aralık 2020 tarihi itibari ile Türkiye’de 15531 kişi hayatını kaybetmiştir. Günlük vefat sayısı yaz aylarında düşüş göstermekle birlikte Eylül ayından beri ciddi artış kaydetmiştir. 15 Aralık 2020.
İnsan Sermayesi: Büyümenin en önemli unsurlarından birisi olan insan sermayesinin Türkiye’deki durumunu inceliyoruz. 1 Aralık 2020.
TL’nin değeri ne olmalı? Döviz kurlarının belirlenmesinde önemli bir rol oynayan ülkeler arasındaki fiyat ve enflasyon farklılıklarının, dolar-TL kur dalgalanmalarını açıklamakta ne kadar rol oynadığını inceliyoruz. 18 Kasım 2020.
İhracat: Türkiye dışarıya ne satıyor? Türkiye’nin ihracat yapısı 1990’dan beri ciddi değişikliklerden geçirmiştir. 1990’da ihracatın %25,4’ü tarımdan %36,8’i giyim ve tekstilden oluşurken, 2018’de her iki kategorinin de ihracattaki payı sırasıyla %10,2 ve %15,5’e düşmüş, bunun yanında makine ve ulaşım ekipmanları kategorisi ihracatın yüzde %29,5’ine ulaşmıştır. 5 Kasım 2020.
Cari Denge: Cari dengenin arkasında yatan iki önemli etken ülkedeki iç tasarruf ve iç yatırım oranlarıdır. Eğer bir ülkede yapılan yatırımlar o ülke içindeki tasarruflardan karşılanamıyorsa yabancı ülkelerden borç alınıyor demektir. Bu da cari hesabın açık vermesine sebep olur. Dolayısı ile cari dengeyi anlamak için öncelikle ülkedeki tasarruf ve yatırım oranlarını anlamak gerekir. 25 Ekim 2020.
İş Yapma Kolaylığı: Ülkelerin büyümesi, kalkınması, zenginleşmesi üç ana faktöre bağlıdır: iş gücü, sermaye ve bu faktörlerin toplam verimliliğindeki (TFP) büyüme. Bunlar arasında TFP’deki gelişme, özellikle kişi başına gelir artışının devamlılığını sağlama açısından en önemlisidir. Bu kategori çok geniş kapsamlı bir kategoridir. Macro ders kitapları TFP’nin belirleyicileri arasında altyapı yatırımları, beşeri sermaye, araştırma-geliştirme faaliyetleri, uluslararası ticaret, vergi sistemi, hukuk sistemi gibi birçok etkeni sıralamaktadır. Bu listedeki etkenlerin bir yansıması bir ülkede iş yapma kolaylığının nasıl olduğudur. 16 Ekim 2020.
Enflasyon: Turkiye’de enflasyonun yıllar içinde seyri ve ülkeler arası karşılaştırması. 10 Ekim 2020.
Youth Unemployment: Examination of youth unemployment rates in Turkey and other countries during Covid-19. October 5, 2020
COVID-19 ve Ekonomi: Pandemi nedeniyle hayatını kaybedenlerin ülkeler arası karşılaştırmasını ve 2020’nin ilk ve ikinci çeyreklerinde 31 ülkede GSYH’nin nasıl değiştiğini inceliyoruz. 24 Eylül 2020.
Labor Force Demographics: We examine the differences in the labor force experiences of different sectors and different age groups in the economy during the Covid pandemic. September 13, 2020.
Who cares about the unemployment rate? Reported unemployment or employment rates have not been a useful description of the labor market conditions during the COVID-19 pandemic in many counties. Correcting for only one of the measures taken during this time by classifying the workers covered by the short-term work allowance as unemployed generates significantly higher unemployment rates for Turkey and Germany. September 4, 2020.
Merkezi Yönetim Borçları: Merkezi yönetim bütçe dengesinin açık verdiği her dönemde bu açığı kapatmak için çeşitli finansman araçları kullanılmıştır. Bu süreçte oluşan borç stokunun detaylarını inceliyoruz. 28 Ağustos, 2020.
Bütçeyi anlamak: 2019 yılında merkezi yönetim bütçe gelirleri 875,796 milyar TL, giderleri ise 999,489 milyar TL olmuştur. Gelir kategorisinin başında dolaylı ve dolaysız vergiler (673 milyar TL) gelmekte, gider kategorisinde ise cari transferler (400 milyar TL), personel giderleri (250 milyar TL) ve faiz giderleri (100 milyar TL) baş rolü oynamaktadır. 20 Ağustos, 2020.
Düşük Faiz, Konut Fiyatları ve Dolar Kuru: Düşük Faiz politikasının dolar/TL kuruna ve konut fiyatlarına olan etkisini inceliyoruz. 10 Ağustos, 2020.
Labor force participation hit badly: The labor force participation rate (LFPR) in Turkey fell dramatically in the early months of 2020. Compared to April, 2019 the LFPR was lower by 10.78%. In fact, the 47.20% LFPR observed in April 2020 was last seen in February 2013. July 24, 2020
