22 Temmuz 2021, Ayse Ökten ve Samed Küçükikiz
1990’lardan beri Türkiye’de sektörler bazında üretkenliğin nasıl seyretmiş olduğunu merak ettik. Aşağıdaki grafiklerde her sektör için 1990 yılındaki verimliliklerini (toplam üretim/çalışan kişi sayısı) sıfıra eşitleyerek zaman içindeki değişimlerini sergiledik. İlk grafikte artış kaydeden sektörler, ikincisinde ise durgun ya da düşüş görülen sektörleri sergiliyoruz. Bu verilere göre, mesela finans sektöründe 1990- 2018 yılları arasında %179 oranında bir artış olduğunu görüyoruz. Bu artışı, ulaşım %122; imalat %116; tarım %106 ve inşaat sektörü ise %94 ile takip etmektedir. İkinci grafikte ise %83 düşüşle gayrimenkul sektörü dikkat çekerken, Kamu-Eğitim-Sağlık sektöründe %5 düşüş yaşanmıştır. Buna ek olarak Parekende-Konaklama-Yiyecek (P-K-Y) ve Bilgi, İletişim-Mesleki, idari ve destek hizmetlerinde artış sınırlı olmuştur. Bu sektörlerde verimlik artışı sadece %18 ve %7 olmuştur.
Zaman içindeki bu gelişmeleri başka ülkeler ile karşılaştırmak açısından aşağıda imalat sanayi, inşaat ve tarım sektörü için grafikler sunuyoruz. Mesela 1990-2018 yılları arasında Türkiye’de sanayi sektöründeki verimlilik artışı %116 iken, Çin’de %932; Güney Kore’de %493; Hindistan’da ise %364 seviyelerinde olmuştur. Brezilya ve Meksika’da ise sadece %34 ve %19 verimlilik artışı yaşanmıştır.
Türkiye inşaat sektöründe %94’lük verimlilik artışı ile Çin ile benzer bir seviyede olup, diğer bütün ülkelerin üstünde seyrederken, tarım sektöründeki verimlilik artışı birçok ülkenin altında kalmıştır.
Ülkeler arası karşılaştırmalar Türkiye’de büyüme göstermiş olmasına rağmen dünya standartlarında yetersiz kalan sektörlerin anlaşılmasına yardımcı olabilir. Mesela Türkiye’de en hızlı büyüyen sektörlerden birisi olan imalat sanayinin büyümesinin karşılaştırma yaptığımız birçok ülkeden daha düşük olması dikkat çeken unsurlardan birisidir.
